ଜଣେ ସର୍ଜନ ଭାବେ ମୋର ତିରିଶ ବର୍ଷ ମଧ୍ଯରେ ମୁଁ ହଜାର ହଜାର ରୋଗୀଙ୍କୁ, ଅଜାଣତରେ ନିଜସ୍ୱ ରୋଗ ତିଆରି କରୁଥିବାର ଦେଖିଛି। ଏହି ଲେଖା ଦ୍ଵାରା, ଦୀର୍ଘସ୍ଥାଯ଼ୀ ରୋଗର ବିକାଶରେ ଅବଚେତନ ମନର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଓଲଟପାଲଟ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଛି | ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ଶିକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ଯକ୍ରମ ମାଧ୍ଯମରେ ଅବଚେତନ ମନର ଅବିଶ୍ୱସନୀଯ଼ ଶକ୍ତି ବିଷଯ଼ରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷିତ କରିବାକୁ GSHER ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ |
ଅବଚେତନ ମନ ଏବଂ ଆମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯ ମଧ୍ଯରେ ସମ୍ପର୍କ ଗଭୀର ଏବଂ ବହୁମୁଖୀ। ଆମର ଅବଚେତନ ମନ ଆମର ଅନେକ ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ଯକୁ ନିଯ଼ନ୍ତ୍ରଣ କରେ, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ, ହରମୋନ୍ ସ୍ତର ଏବଂ ସ୍ୱଯ଼ଂଶାସିତ ସ୍ନାଯ଼ୁତନ୍ତ୍ର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |
ଗବେଷଣା ସୂଚିତ କରେ ଯେ ଆମର ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ଆବେଗ(emotion ) ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯ଼ ଉପରେ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ, ଯାହାର ଅଧିକାଂଶ, ଅବଚେତନ ମନ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ଯସ୍ଥତା କରାଯାଇଥାଏ। ଦୀର୍ଘସ୍ଥାଯ଼ୀ ଚାପ, ଉଦ୍ବେଗ ଏବଂ ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତା ସହାନୁଭୂତିଶୀଳ (Sympathetic) ସ୍ନାଯ଼ୁତନ୍ତ୍ରକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରି, ଶାରୀରିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥାଏ ,ଯାହା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ମଧୁମେହ ଏବଂ ହୃଦରୋଗ ଭଳି ଦୀର୍ଘସ୍ଥାଯ଼ୀ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ।
ଅପରପକ୍ଷେ, କୃତଜ୍ଞତା, ପ୍ରେମ ଏବଂ କରୁଣା ଭଳି ସକାରାତ୍ମକ ଆବେଗ ପାରାସିମ୍ପେଥେଟିକ ସ୍ନାଯ଼ୁତନ୍ତ୍ରକୁ ସକ୍ରିଯ଼ କରିଥାଏ, ଯାହା ବିଶ୍ରାମ, ଆରୋଗ୍ଯ ଏବଂ ପୁନରୁଦ୍ଧାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥାଏ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ଯକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ, ନିଦ୍ରାର ଗୁଣବତ୍ତାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିପାରେ ଏବଂ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଅସୁସ୍ଥତାର ଆଶଙ୍କା ହ୍ରାସ କରିପାରେ।
ଆମ ଶରୀରର ପ୍ରଣାଳୀକୁ ନିଯ଼ନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ବ୍ଯତୀତ, ଅବଚେତନ ମନ ମଧ୍ଯ ଆମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯ ଆଚରଣକୁ ରୂପ ଦେବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ | ଏହା ଆମର ଚିନ୍ତାଧାରା, ମନୋବୃତ୍ତି ଏବଂ ଆଚରଣକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ, ଯାହା ଆମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯ଼ ଫଳାଫଳ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ଆମେ ଚାପ (Stress) କୁ ପରିଚାଳନା କରିବାର ଆମର କ୍ଷମତା ବିଷଯ଼ରେ ନକାରାତ୍ମକ ବିଶ୍ୱାସ ରଖିଥାଉ, ତେବେ ଆମେ ଅତ୍ଯଧିକ ଟିଭି ଦେଖିବା କିମ୍ବା ଅତ୍ଯଧିକ ଖାଇବା ଭଳି ଅସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯକର ମୁକାବିଲା ପ୍ରଣାଳୀ ଆଡ଼କୁ ମୁହାଁଇପାରିବା। ସେହିପରି, ଯଦି ଆମେ ଧୂମପାନ ଛାଡ଼ିବାର ଆମର କ୍ଷମତା ଉପରେ ସନ୍ଦେହ କରୁ, ତେବେ ଆମେ ଏହାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବାର କିମ୍ବା ଆବଶ୍ଯକ ସମଯ଼ରେ ସାହାଯ୍ଯ ନେବାର ସମ୍ଭାବନା କମ୍ |
ଅବଚେତନ ମନ ଏବଂ ଆମର ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ଯ ମଧ୍ଯ଼ରେ ଥିବା ଜଟିଳ ସମ୍ପର୍କକୁ ବୁଝିବା ଦ୍ୱାରା ଆମେ ଆମର ସୁସ୍ଥତାକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ଏବଂ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାଯ଼ୀ ରୋଗର ଆରମ୍ଭକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଏହାର ଶକ୍ତିକୁ ଉପଯୋଗ କରିପାରିବା।
ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରସାର ପାଇଁ GSHER ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ସଦସ୍ଯତା ଅଭିଯାନରେ ଅଛି। ଯଦି ଆପଣ ଅଧିକ ଶିଖିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ଅଂଶ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି, ତେବେ ଦଯ଼ାକରି ଆମ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ।
ଡ଼ାକ୍ତର ବିଶ୍ବଜିତ ମହାପାତ୍ର
ଅଧିକ୍ଷକ
ବିଶ୍ଵ ସ୍ୱୟଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ଶିକ୍ଷା ଓ ଅନୁସନ୍ଧାନ